TAK SMAKUJE HERBATA od 2006r.
wartość koszyka: €0, koszt dostawy od €2,67 - do darmowej dostawy brakuje €33,33
FINALIZUJ ZAMÓWIENIE
  gramatura cena ilość wartość rabat
koszt dostawy od €2,67 - do darmowej dostawy brakuje €33,33
do zapłaty €0
KOD RABATOWY
OK
FINALIZUJ ZAMÓWIENIE

      Herbata pu-erh – wprowadzenie

      Pu-erh to herbata skomplikowana. Nie uda się streścić jej jednym zdaniem, więc usiądź wygodnie, drogi czytelniku... Pod nazwą pu-erh kryją właściwie się dwa typy znacznie różniących się od siebie herbat. Żadna herbata nie obrosła też taką warstwą mitów. Wystarczy wziąć pod uwagę, że w Polsce herbata pu-erh jest nazywana (zupełnie błędnie!) herbatą czerwoną. Rzeczywista wartość pu-erha, jako wysokiej jakości herbaty dla koneserów jest też bardzo podkopywana przez tych, którzy dla szybkiego zarobku sprzedają pu-erh jako cudowne lekarstwo, prezentując długie listy korzyści dla zdrowia (w dużej części niepotwierdzonych), wynikających z jego picia.
       

      1. Pochodzenie herbaty pu-erh

      Herbata pu-erh musi pochodzić z prowincji Yunnan w południowych Chinach. Nawet jeśli jakaś herbata byłaby przetwarzana w odpowiedni sposób, ale pochodziła z innego miejsca, nie może nosić miana herbaty pu-erh. Sama nazwa pu-erh bierze się od miasta Pu’er, w której znajdował się posterunek cesarskiego poborcy podatkowego. Herbata była stamtąd wysyłana na dwór, więc zaczęto ją nazywać herbatą z Pu’er, chociaż większość nie rosła w pobliżu tego miasta.

      Herbata Puerh


      2. Typy herbaty pu-erh
       

      – sheng (zielony, surowy) – tradycyjny pu-erh, który technicznie rzecz biorąc jest zieloną herbatą suszoną na słońcu i wykonaną z odmiany wielkolistnej krzewu herbacianego, najczęściej prasowany. Młody pu-erh sheng dobrej jakości jest mocny, kwiatowo-ziołowy, czasem z nutami owoców tropikalnych. Powinien mieć wyraźnie zaznaczoną gorycz, która w posmaku zmienia się w słodycz. Popularne jest leżakowanie herbaty pu-erh sheng, gdyż wraz z czasem w liściach postępują zmiany, stają się one coraz ciemniejsze. Napar traci cechy mocnej herbaty zielonej, również robi się ciemniejszy, przechodzi do odcieni pomarańczowo-czerwonych, aż po kilkunastu lub kilkudziesięciu latach (w zależności od warunków przechowywania) staje się niemal czarny.
       

      – shu (dojrzały, fermentowany) – popularniejszy w Polsce, chociaż nowszy i mniej tradycyjny. Herbata otrzymywana w wyniku przyspieszonego dojrzewania w warunkach podwyższonej wilgotności i temperatury. Proces nazywa się po chińsku wòduī (渥堆) i jest to dwustopniowe kompostowanie herbaty w dużych stosach. Współcześnie długość procesu wòduī w większości fabryk trwa między 45 a 60 dni, chociaż w niektórych może trwać krócej, jedynie 3 tygodnie. Pu-erh shu dojrzewa pod wpływem grzybów i drożdży. Proces ten został opracowany na przełomie lat 60. i 70., pierwszą licencjonowaną przez rząd chiński partię takiej herbaty wyprodukowano w roku 1973, a na masową skalę produkowana jest od roku 1975. W założeniu pu-erh shu miał przypominać długo leżakowanego pu-erha typu sheng. Nie do końca się to udało, ale uzyskana herbata dobrze się przyjęła i znalazła wielu wielbicieli. 
       

      Pu-erh shu to herbata bardzo charakterystyczna, o ziemistym zapachu, ciemnym naparze, w smaku stosunkowo słodka. To właśnie ta herbata jest w Polsce często nazywana „czerwoną”. Tutaj mogą przeczytać Państwo, dlaczego nazwa ta jest błędna.

      Tak jak sheng, pu-erh shu również jest najczęściej prasowany, ale znacznie częściej niż sheng występuje w formie luźnych liści. Shu może być leżakowany, ale nawet po długim czasie leżakowania zmiany zachodzące w liściach są nieduże, w przeciwieństwie do zmian w herbacie sheng.

      Więcej o procesie produkcji obu typów herbaty pu-erh mogą Państwo przeczytać w tym artykule.
       

      3. Prasowana herbata pu-erh

      Większość produkowanej herbaty pu-erh poddawana jest prasowaniu. Herbata sheng pu-erh luzem nazywana jest máochá (毛茶). Herbatę zaczęto prasować, aby ułatwić jej transport. Znacznie zmniejszało to jej objętość, a w razie, gdyby spadła w drodze na ziemię, łatwiej było ją pozbierać. Obecnie uważa się, że herbata prasowana lepiej się starzeje. Niewątpliwym plusem dla kolekcjonerów pu-erhów jest też to, że zajmuje mniej miejsca.
       

      Najpopularniejsze formy, w które prasowana jest herbata pu-erh, to:

      • bǐngchá (饼茶 kołacz, ciastko, dysk) – najczęściej spotykana forma. Ciastka mają zazwyczaj masę od 100 do 500 gramów.
      • tuóchá (沱茶 gniazdo, miseczka) – najczęściej 100 lub 250 gramów. Popularne są też tzw. mini tuo, czyli malutkie gniazdka o masie 3-10 gramów.
      • zhuānchá (砖茶 cegła, kostka) – spłaszczony prostopadłościan, najczęściej o masie 100, 250, 500 lub nawet 1000 gramów. Wariantem cegły jest fāngchá (方茶), kwadratowa cegiełka.
      • jǐnchá (紧茶 grzyb) – dosłownie „ciasno zbita herbata”. Przypomina kształtem grzyb z kapeluszem i nóżką. Najczęściej o masie 250 lub 300 gramów.
      • jīnguā (金瓜 melon, dynia) – dosłownie „złoty melon”. Duże tuocha, kształtem przypominające dynię. Popularna forma w czasach, kiedy pu-erh był herbatą trybutarną. Obecnie stosunkowo rzadko spotykana. Najczęściej o masie 500 lub 1000 gramów, chociaż można znaleźć również większe okazy.

       

      puerh herbaty


      3. Parzenie herbaty pu-erh

      Pu-erh typu shu zawsze parzymy wrzątkiem. Dobrą praktyką jest krótkie przepłukanie liści, nawet parząc w stylu „zachodnim”. W tym celu na kilka sekund zalewamy liście małą ilością wrzątku, który następnie wylewamy. Używając około 4-5 gramów liści na 250 ml wody, pierwsze parzenie może trwać 1-3 minuty. Pu-erh to herbata dosyć cierpliwa, więc jedną porcję liści można parzyć kilka razy.


      Pu-erh świetnie nadaje się do parzenia w stylu gongfu, stosując dużo liści (6-7g) na każde 100 ml wody. Pierwsze parzenia po przepłukaniu liści powinny być bardzo krótkie, poniżej 10 sekund. Najlepsze naczynie do parzenia herbaty pu-erh to gaiwan lub gliniany czajniczek o małej pojemności.


      Pu-erh typu sheng zalecamy zawsze parzyć w stylu gongfu. Jeśli jednak chcieliby Państwo zaparzyć tę herbatę w większej ilości wody, w przypadku młodej herbaty zalecamy obniżyć temperaturę wody do około 85℃.


      4. Przechowywanie i leżakowanie herbaty pu-erh

      Pu-erh dojrzały (shu) może być przechowywany praktycznie bez końca, nigdy się nie przeterminuje i nie straci na jakości (jeśli jest przechowywany z dala od wilgoci, mocnych zapachów, niewystawiony na działanie promieni słonecznych). Ponieważ od początku jest herbatą całkowicie przetworzoną i dojrzałą, zmiany zachodzące w nim w procesie leżakowania są jedynie minimalne i dotyczą tylko pierwszych 10 lat leżakowania, kiedy to herbata będzie stopniowo wytracała duīwèi (堆味), czyli zapach fermentacji, kojarzący się z zapachem ryby, sadzawki, lub zatęchłej piwnicy.


      Znacznie bardziej skomplikowana jest kwestia długotrwałego przechowywania herbaty pu-erh typu sheng, dlatego poświęcimy jej więcej uwagi. Na początek należy zaznaczyć, że w Yunnanie, czyli u źródła pu-erha, nigdy nie było tradycji leżakowania herbaty. Herbata ta była konsumowana na bieżąco, a po kilku latach od zbiorów wyrzucana (!), czego dziś wszyscy na pewno żałują… Nie powinno nas jednak dziwić, że stara herbata pu-erh zdobyła taką popularność, bo do leżakowania nadaje się jak żadna inna. Długotrwałe przechowywanie herbaty spopularyzowali Chińczycy z prowincji Guangdong, głównie z Hongkongu, a także Tajwańczycy. Ponieważ właśnie Chińczycy z Guangdongu przez długie lata byli najbardziej mobilną grupą ludności chińskiej, rozpropagowali oni ten zwyczaj na całym świecie. W ten sposób rozpowszechnił się pogląd, że stary pu-erh to lepszy pu-erh. Stary pu-erh nie jest lepszy, ale jedynie inny – ocena na płaszczyźnie lepszy-gorszy jest subiektywnym osądem wartościującym, którego każdy musi dokonać samodzielnie.


      Otoczenie, w jakim przechowywana jest herbata pu-erh, ma ogromny wpływa na szybkość jej starzenia. Fani starej herbaty pu-erh toczą długie dyskusje na temat wyższości jednego sposobu (lub miejsca) przechowywania nad innym, ale również tutaj należy pamiętać, że są to jedynie subiektywne opinie. Na pewno trzeba unikać ekstremów: nie może to być miejsce nadmiernie wilgotne i gorące, bo herbata może zwyczajnie spleśnieć. Nie może też być zbyt suche i zimne, bo herbata się wysuszy i jej dojrzewanie ustanie. Duże ilości herbaty przechowywane są w magazynach w Kunmingu (prowincja Yunnan, suche warunki i powolne dojrzewanie), Hongkongu, Malezji (najszybsze dojrzewanie) i na Tajwanie. W naturalny sposób, stara herbata pu-erh jest droższa od młodej herbaty tej samej jakości, gdyż ktoś musiał zainwestować w jej przechowywanie.


      5. Chemia herbaty pu-erh

      Herbata pu-erh shu może być uznana za herbatę fermentowaną, w przeciwieństwie do herbaty czarnej, oolong czy białej. Jeśli chcemy być jednak super poprawni, jest to dojrzewanie mikrobiologiczne, a nie fermentacja sensu stricto.


      W wypadku herbaty sheng nie można już mówić o fermentacji. Wraz z leżakowaniem zachodzą powolne procesy utleniania (dokładniej ciemnienia enzymatycznego) oraz w małym stopniu (i nie zawsze) dojrzewanie mikrobiologiczne.


      Więcej o fermentacji herbaty dowiesz się w tym artykule.


      6. Właściwości herbaty pu-erh

      Herbacie pu-erh przypisywany jest pozytywny wpływ na wiele aspektów zdrowia. My uważamy, że jej najcenniejszą cechą jest smak, a wszelkie ewentualne efekty prozdrowotne należy traktować jedynie jako miły dodatek.


      Pu-erh głównie ceniony jest za wspomaganie spalania tkanki tłuszczowej i obniżanie poziomu cholesterolu we krwi. Odpowiada za to statyna, której pu-erh shu zawiera więcej, niż herbaty niefermentowane. Pu-erh może też wspomagać obniżanie poziomu cukru we krwi. Związki zawarte w herbacie pu-erh wykazują dużą zdolność do wiązania wolnych rodników.


      Trzeba jednak pamiętać, że choć herbata jest zdrowa, to nie jest lekarstwem i nie należy stosować jej w celach medycznych! Chociaż badania in vitro potwierdziły wymienione powyżej właściwości herbaty pu-erh, nadal brakuje potwierdzenia większości z nich w badaniach in vivo.

      Autor tekstu: Konrad Pociask


      Herbaty puerh kupisz w naszym sklepie przez internet w tym miejscu: herbaty pu-erh.